Đây là tiêu chuẩn khó, nhưng với kinh nghiệm nuôi tôm theo quy trình VietGAP (một quy trình khá gần gũi với ASC) từ năm 2015, nên các thành viên HTX đều rất tự tin. Thực hiện hợp đồng ký kết với Công ty cổ phần Thủy sản Sóc Trăng (Stapimex) về tiêu thụ tôm được khoảng nửa tháng, các thành viên HTX Hòa Nghĩa đều chuyển đổi quy trình nuôi theo tiêu chuẩn ASC nhằm đáp ứng yêu cầu thị trường, tạo ra con tôm sạch, không kháng sinh cung ứng cho doanh nghiệp theo hợp đồng.
Lễ ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm tôm với Công ty cổ phần
Thủy sản Sóc Trăng
HTX Hòa Nghĩa được thành lập vào năm 2003, ban đầu chỉ có khoảng 13 thành viên và diện tích nuôi tôm 38ha. Lúc đó, kỹ thuật nuôi còn khá đơn giản, các thành viên tự trao đổi kinh nghiệm, kỹ thuật với nhau là chính. Dần dần, được sự hỗ trợ kỹ thuật từ nhà nước và sự tìm tòi học hỏi của các thành viên từ những chuyến đi tham quan ở một số địa phương khác, nên năng suất tôm cũng cao hơn, tôm ít bị thiệt hại hơn. Hiện nay, các thành viên của HTX Hòa Nghĩa được nhiều hộ nuôi tôm trong vùng xem là những “lão làng”.
Nhưng để có được thành công như ngày nay, HTX đã trải qua không ít những khó khăn trong nghề. Nhớ lại những năm đầu hoạt động của HTX, ông Tăng Văn Tuổi, thành viên HTX cho biết: “Có những năm thời tiết thuận lợi thì HTX có lãi. Nhưng thời tiết khắc nghiệt và dịch bệnh bùng phát trên diện rộng như những năm qua, các thành viên trong HTX đang nuôi tôm gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, sau nhiều vụ thua lỗ, các thành viên họp bàn lại để đưa ra quy trình nuôi hiệu quả hơn, nên gần đây, có năm HTX lãi gần 12 tỉ đồng". Theo ông Tăng Văn Tuối, có đi tham quan học hỏi nhiều nơi mới biết được có những cách làm hay. Ông Tuối chia sẻ: “Cách đây 6 năm, được dịp đi Thái Lan, tôi thấy họ nuôi tôm rất bài bản từ việc quản lý, thả thưa, các chỉ số môi trường trong ao nuôi... Sau chuyến đi đó, tôi cũng chia sẻ những gì học được lại với anh em trong HTX, nhất là tập quán thả dầy cũng được thay thế bằng phương pháp thả thưa để nuôi tôm hiệu quả hơn”. Từ việc thử nghiệm thành công mô hình nuôi ghép cá rô phi trong ao tôm, ông Tuổi cũng phổ biến kinh nghiệm cho các thành viên, giúp nguồn nước ao nuôi tốt hơn, giảm lượng chất thải trong ao nuôi, hạn chế sự phát triển của vi khuẩn có hại, kích thích sự phát triển các loại tảo có lợi và tiêu diệt một số vật chủ trung gian mang mầm bệnh.
Tập huấn triển giao KHKT cho thành viên HTX
Việc ký kết hợp đồng tiêu thụ tôm theo tiêu chuẩn ASC với Công ty Stapimex đã đánh dấu giai đoạn mới trong quá trình nuôi tôm của HTX Hòa Nghĩa. Ông Ngô Thanh Tuấn, Giám đốc HTX Hòa Nghĩa, cho biết: “Trước đây, thành viên của HTX bán tôm cho đại lý thu mua trong và ngoài tỉnh, nên cũng có những thời điểm bị đại lý ép giá. Vừa qua, HTX được WWF-Việt Nam (Quỹ Quốc tế về bảo vệ thiên nhiên) giới thiệu, HTX đã ký kết hợp đồng tiêu thụ tôm trong vòng 3 năm với Công ty Stapimex. Theo hợp đồng, nếu tôm không sử dụng kháng sinh khi nuôi và đạt chuẩn ASC thì có giá bán cao hơn giá thị trường từ 15 – 20%, nên thành viên HTX rất phấn khởi. WWF Việt Nam cũng mở các lớp tập huấn cho HTX từ việc ghi chép sổ sách đến việc quản lý chất lượng nước, quản lý tôm nuôi, còn bên công ty cũng cử người xuống HTX để hướng dẫn thành viên HTX cách bảo quản tôm sau thu hoạch.
Việc chứng nhận tôm theo tiêu chuẩn ASC ở HTX Hòa Nghĩa sẽ là vấn đề rất khó khăn với các nông hộ nuôi tôm nhỏ và cộng thêm chi phí cho việc thực hiện chứng nhận này là không nhỏ, thị trường tiêu thụ cũng còn khó khăn. Để giải quyết những vướng mắc này, với sự giúp đỡ của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng và Tổ chức WWF – Việt Nam, Công ty Stapimex và HTX Hòa Nghĩa xây dựng chuỗi liên kết nuôi và tiêu thụ tôm đạt chứng nhận tiêu chuẩn ASC. Ông Trần Văn Phẩm, Tổng Giám đốc Công ty Stapimex, cho biết: Công ty cam kết sẽ mua tôm đạt chứng nhận ASC của HTX Hòa Nghĩa với giá cao hơn 20% so giá tôm thông thường của thị trường và cam kết hỗ trợ các xã viên nuôi tôm trong HTX Hòa Nghĩa những khoa học kỹ thuật, quy trình sản xuất, kỹ thuật kiểm tra chất lượng và quá trình vận chuyển tôm tới nhà máy chế biến, đáp ứng tiêu chuẩn sản xuất tôm đạt chứng nhận ASC.
Ông Trần Văn Sang - Ủy viên BTV Hội Nông dân thị xã thông tin: Chuỗi liên kết nuôi và tiêu thụ tôm này sẽ là khởi đầu cho sự liên kết chặt chẽ giữa người nuôi và các tác nhân trong ngành hàng tôm. Thành công của HTX Hòa Nghĩa hiện nay nhờ vào việc các thành viên trong HTX có tinh thần đoàn kết, luôn tìm tòi học hỏi kinh nghiệm, cải tiến kỹ thuật để áp dụng vào HTX, đây được xem là một điểm sáng trong mô hình kinh tế tập thể. Trong thời gian tới, Hội Nông dân thị xã sẽ tiếp tục cùng với các ngành, địa phương tăng cường tuyên truyền hỗ trợ liên kết trong và ngoài HTX, thông tin kịp thời các chủ trương, chính sách có liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh và khoa học kỹ thuật, nâng cao chất lượng, gia tăng giá trị sản phẩm tôm của HTX và các thành viên.